Of er bijwerkingen optreden, en in welke mate, hangt af van hoeveel en hoe lang u dit middel gaat gebruiken. Bovendien zullen bijwerkingen niet bij iedereen optreden, maar alleen bij personen die daarvoor gevoelig zijn.

De meeste bijwerkingen zijn in de eerste week het meest uitgesproken en nemen daarna af of verdwijnen zelfs. Ze gaan weer over als u met het middel stopt.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

Soms

• Sufheid, slaperigheid, duizeligheid en een verminderd reactievermogen. Dit is vooral lastig bij activiteiten waarbij uw oplettendheid erg nodig is, zoals autorijden, het beklimmen van een ladder of het bewaken van een proces op het werk. Onderneem geen risicovolle activiteiten.
• Droge mond, doordat u minder speeksel aanmaakt. Als u in het begin van de behandeling veel last heeft van een droge mond, kunt u de aanmaak van speeksel stimuleren met (suikervrije) kauwgom of door te zuigen op ijsblokjes. Door de droge mond ontstaan sneller gaatjes in uw gebit en ontstekingen van het slijmvlies van de mondholte. Poets en flos extra goed als u merkt dat u last blijft houden van een droge mond. Laat eventueel de tandarts vaker controleren.
• Hoofdpijn.
• Gewichtstoename. Dit komt gedeeltelijk doordat u meer eetlust heeft, maar ook doordat uw lichaam soms meer water vasthoudt (oedeem).

Zelden

• Duizeligheid, vooral bij het opstaan uit bed of uit een stoel. Dit kan het gevolg zijn van een lagere bloeddruk. In het algemeen gaat de duizeligheid in enkele dagen of weken over als uw lichaam zich heeft ingesteld op de lagere bloeddruk. Als u zich duizelig voelt, sta dan niet te snel op uit bed of van een stoel. U kunt het beste even liggen en de benen wat hoger leggen, bijvoorbeeld op een kussen. Blijft u last houden, overleg dan met uw arts.
• Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken en diarree.
• Verwardheid (met name bij ouderen) en anders dromen. U kunt anders gaan dromen met levendiger dromen, maar ook nachtmerries zijn mogelijk.

Zeer zelden

• Beven, trillen, stuiptrekkingen, rusteloze benen en spier- of gewrichtspijn.
• Huiduitslag. Raadpleeg uw arts als u dit opmerkt. Mogelijk bent u overgevoelig voor dit middel. In zeer zeldzame gevallen kan een ernstige huidaandoening ontstaan met blaarvorming. De blaren ontstaan met name op de lippen en op de slijmvliezen van de mond en geslachtsdelen. Neem dan direct contact op met uw arts.
• Onrust en angst. Vooral mensen die zelf al verward zijn of die lijden aan manische depressiviteit zijn hier gevoelig voor.
• Moeilijk kunnen plassen. Dit is vooral van belang als u al moeite heeft met plassen door een vergrote prostaat. Neem contact op met uw arts als u dit merkt.
• Verstoring van de aanmaak van bloedcellen. Dit treedt in zeer zeldzame gevallen na vier tot zes weken op. Raadpleeg uw arts als u last heeft van onverklaarbare vermoeidheid, infecties, keelpijn, koorts, neusbloedingen, blaasjes in de mond en blauwe plekken. Er bestaat een grotere kans op een toeval, vooral bij iemand met epilepsie.
• Stemmingsverandering, toename van depressieve gedachten, vijandige gevoelens naar zichzelf of anderen. Dit kan zich uiten in agressie, zelfverwonding of gedachten aan zelfmoord. Neem contact met uw arts op als depressieve gevoelens juist toenemen of verergeren. Jongeren onder de 18 jaar hebben meer kans op deze bijwerkingen. Artsen schrijven dit middel daarom meestal niet aan hen voor.
• Hartritmestoornissen. U merkt dit soms alleen aan plotselinge duizelingen of als u even wegraakt. Vooral mensen met de hartritmestoornis verlengd QT-interval hebben hier meer kans op. Gebruik dit medicijn NIET als u deze hartritmestoornis heeft.

Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van een van de bovengenoemde bijwerkingen of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Hoe?

• Gewone tabletten: neem de tabletten in zonder te kauwen met wat water.
• Smelttabletten: op de tong laten smelten en daarna doorslikken. Inname met water is niet nodig.
• Drank: breng met behulp van het pompje de juiste hoeveelheid drank in een glas met een beetje water. Drink dit op. Spoel het glas na met een beetje water en drink ook dit op.

Wanneer?
Bij voorkeur de totale dagdosis in een keer 's avonds voor het slapengaan innemen. U heeft dan het minste last van sufheid.

Gebruikt u het middel twee keer per dag? Neem het middel dan 's ochtends en 's avonds in.

Hoe lang?

• Depressiviteit. Als het middel na twee tot vier weken geen effect heeft, overleg dan met uw arts. Bespreek gedurende de hele behandeling alle veranderingen in uw gedrag of stemming steeds met uw arts. Het kan zijn dat u niet goed of onvoldoende op dit middel reageert en misschien meer baat zult vinden bij een ander middel. Na verbetering van de klachten moet u het meestal zes maanden of langer blijven gebruiken. Dan heeft u minder kans dat de depressiviteit terugkomt.
• Jeuk: gebruik dit medicijn zolang u last blijft houden van jeuk.

Het is belangrijk dat u dit middel consequent blijft slikken. Mocht u toch een dosis vergeten:

• Als u dit middel één keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan acht uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan acht uur? Sla de vergeten dosis dan over.
• Als u dit middel twee keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan vier uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan vier uur? Sla de vergeten dosis dan over.

autorijden?
Het kan gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen als u dit medicijn gebruikt. Wilt u weten of u met dit medicijn mag autorijden? Beantwoord dan de vragen in het schema hieronder.

Let op: ook depressiviteit kan een reden zijn dat u niet mag autorijden. Overleg met uw arts of dat bij u het geval is. Wilt u meer informatie over autorijden bij bepaalde aandoeningen? Kijk dan op de website van het CBR.

Voor meer algemene informatie kunt het thema ‘Medicijnen in het verkeer’ lezen. In dit thema leest u bijvoorbeeld wat de wet zegt over medicijnen in het verkeer. Ook vindt u adviezen waarmee u rekening moet houden als u wel (weer) wilt autorijden.

alcohol drinken?
Alcohol versterkt het versuffende effect van dit middel. Ook als u hier niets meer van merkt omdat u gewend bent geraakt aan mirtazapine, kunt u door het gebruik van alcohol erg suf worden. Beperk daarom het gebruik van alcohol en drink het liever niet.

alles eten?
Bij dit middel zijn hiervoor geen beperkingen.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• De belangrijkste wisselwerking is met fluvoxamine, een middel tegen onder andere depressiviteit. Onder invloed van fluvoxamine kan de hoeveelheid mirtazapine in het bloed toenemen. Hierdoor heeft u meer kans op bijwerkingen. Overleg met uw arts als u deze combinatie voor het eerst voorgeschreven heeft gekregen. Misschien kan de dosering van mirtazapine wat omlaag. Andersom kan de werkzaamheid van mirtazapine flink dalen als met het gebruik van fluvoxamine wordt gestopt. Stop daarom niet zonder overleg met de fluvoxamine.
• Andere middelen die het reactievermogen verminderen. Bij deze middelen is vaak op de verpakking een gele waarschuwingssticker geplakt. De effecten op bijvoorbeeld de rijvaardigheid versterken elkaar. Rijd in elk geval geen auto als u twee of meer van dergelijke middelen gebruikt.

De volgende middelen verminderen de werking van mirtazapine. Overleg hierover met uw arts. Uw arts kan de dosering van mirtazapine verhogen.

• Bossentan, een medicijn tegen pulmonale arteriële hypertensie.
• Middelen tegen epilepsie, carbamazepine, fenobarbital, fenytoïne en primidon.
• Rifabutine en Rifampicine, medicijnen tegen tuberculose.

Zwangerschap

Bij gebruik tegen depressie
Gebruik dit medicijn alleen in overleg met uw arts. Bij gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap kan het kind ontwenningsverschijnselen krijgen na de geboorte. Bovendien zijn er niet veel zwangere vrouwen die dit medicijn hebben gebruikt. Daarom is niet zeker wat de risico's zijn voor zwangere vrouwen en hun kind. Maar depressieve klachten kunnen ook schadelijk zijn voor de moeder en het kind. Overleg daarom met uw arts over de voor- en nadelen.

• Krijgt u dit medicijn voor het eerst en wilt u zwanger worden of bent u zwanger? Overleg dan met uw arts voordat u met dit medicijn begint. U kunt dan namelijk beter meteen met een ander medicijn beginnen. Bijvoorbeeld een medicijn uit de groep serotonineheropnameremmers (SSRI's), zoals fluoxetine. Of een tricyclische antidepressiemiddel (TCA), zoals amitriptyline. Met de medicijnen uit deze groepen is namelijk meer ervaring bij gebruik tijdens zwangerschap.
• Gebruikt u dit medicijn al en wilt u zwanger worden? Overleg dan eerst met uw arts. Misschien kunt u beter overstappen op een ander medicijn. Bijvoorbeeld een medicijn uit de groep serotonineheropnameremmers (SSRI's), zoals fluoxetine. Of een tricyclische antidepressiemiddel (TCA), zoals amitriptyline. Met de medicijnen uit deze groepen is namelijk meer ervaring bij gebruik tijdens zwangerschap.
• Gebruikt u dit medicijn al en bent u zwanger geworden? Overleg dan meteen met uw arts. Stoppen met dit medicijn of overstappen op een ander medicijn wordt meestal niet aangeraden. Terugkeer van de depressieve klachten kan schadelijk zijn voor de moeder en het kind. Samen met uw arts kunt u bespreken wat het risico voor u en de baby is als u doorgaat met het medicijn.

Bij andere toepassingen
Gebruik dit medicijn alleen in overleg met uw arts. Bij gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap kan het kind ontwenningsverschijnselen krijgen na de geboorte. Bovendien zijn er niet veel zwangere vrouwen die dit medicijn hebben gebruikt. Daarom is niet zeker wat de risico's zijn voor zwangere vrouwen en hun kind.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts. Dit medicijn komt in een kleine hoeveelheid in de moedermelk. Het is niet bekend of dit schadelijk voor de baby is.

Bij gebruik tegen depressie
Misschien kan de arts een medicijn uit de groep SSRI's of een TCA voorschrijven. Met de medicijnen uit deze groepen is namelijk meer ervaring bij gebruik tijdens borstvoeding.

Nee, u mag niet zomaar met dit middel stoppen. Soms kunt u last krijgen van duizeligheid, misselijkheid, slaap- en gevoelsstoornissen, transpiratie, angst en opwinding. Gaat u stoppen, dan zal uw arts bepalen of een afbouwschema moet worden opgesteld of dat u direct mag stoppen.

Als u dit middel gebruikt tegen een depressie: wees erop bedacht dat het effect van mirtazapine pas na een aantal weken maximaal is en dat u het middel daarna nog minstens zes maanden moet blijven gebruiken. Als u eerder stopt, heeft u meer kans dat de depressiviteit terugkomt. Het gebruik wordt vaak over een periode van enkele maanden afgebouwd, om te voorkomen dat de verschijnselen van de depressie terugkomen.

Mirtazapine is sinds 1994 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar onder de merknaam Remeron en als het merkloze Mirtazapine in tabletten, drank en smelttabletten.